afb. Joh. Lansdaal (Fotobureau Zuid Nederland), 1933

Achter het Fortuintje

Binnenstad Centrum

Gezicht in het steegje 'Achter het Fortuintje', dat haar naam ontleent aan het huis genaamd 'Het Fortuyn', gelegen rechts van het straatje aan de Vughterdijk (thans Vughterstraat nummer 258). Aan de linkerzijde, op nummer 254-256, vindt u het huis 'Het Rooie Leeuwke'. Im de beginjaren van deze eeuw was hierin het water- en vuurhuis van Schouten gevestigd, later voortgezet door de bekende 'kikvorsch' H. Keizer. Beide genoemde huizen en het straatje zijn prachtig gerestaureerd. De onbewoonbaar verklaarde huisjes links zijn gesloopt.
Bron: 's-Hertogenbosch in oude ansichten deel 3
~~~ Wordt tot het middeleeuwse stratenpatroon gerekend. Liep vroeger dood op de tak van de Binnendieze. Genoemd naar het hoekhuis 'Het Fortuyn' Vughterstraat 258. Hierachter heeft de vóór 1450 gestichte St. Corneliskapel tot 1636 (gedeeltelijk tot 1664) gestaan en was bereikbaar via dit steegje.
Bron: *

Jaar

Naam

Bron

1830

Achter het Fortuintje

Kaart J. B. Drossaers ca 1830

1890

Achter het Fortuintje

Kaart Jos van Hagens ca 1890

1909

Achter het Fortuintje

Huisnummeromnummering 1909

1910

Achter het Fortuintje

Straatnamenlijst 's-Hertogenbosch 1910-1911

1928

Achter het Fortuintje

Adresboek voor 's-Hertogenbosch 1928

Fortuinlijk steegje

door Ed Hupkens

Het steegje Achter het Fortuintje ligt tussen Vughterstraat 254/256 en 258 én tussen Parklaan 23 en 23 A t/m E. Het is genoemd naar het hoekhuis 'Het Fortuyn' dat lag aan de voormalige Vughterdijk, thans Vughterstraat 258. Het andere hoekhuis op nummer 254/256 heette 'Het Rooie Leeuwke'. Begin twintigste eeuw was er nog een water- en vuurhuis in gevestigd. Vooral in de 19e eeuw telde 's-Hertogenbosch een flink aantal water- en vuurhuisjes, die meestal in de volksbuurten gevestigd waren. Aanvankelijk kon men er warm water en gloeiende kooltjes kopen. Het was niet alleen een praktische voorziening, het was ook een sociaal trefpunt. Later vulden ook andere (huishoud)artikelen de schappen. Na de oprichting van de Gemeentelijke Gasfabriek in 1887 was het tijdperk van de water- en vuurhuizen eigenlijk al voorbij.

Het steegje liep vroeger dood op een Binnendiezetak, de in 1950 gedempte Parkstroom. Het eerste gedeelte vanaf de Vughterstraat is van historisch belang, mede door de aanwezigheid van vijf karakteristieke luchtbogen. Het behoort tot het middeleeuwse stratenpatroon. Halverwege ligt een parkeerterrein, bereikbaar vanuit de Parklaan.

Achter in het steegje stond de vóór 1450 gestichte Sint Corneliuskapel, met liefst drie altaren. Het beleg van 1629 veranderde de kapel in een ruïne, in 1664 werd alles afgebroken. Achter de kapel stond enige tijd het Heynsgasthuis voor oude mannen. Volgens een schepenakte van 16 april 1626 'streckende van de gemetste buytenste steenen pilaeren der voerscreven Capelle toe op den waeterstroem daerachter vlietende'. Na 1629 werd het gasthuis verplaatst naar Vught.

Stadsblad woensdag 14 januari 2009

's-Hertogenbosch, Achter het Fortuintje, z.j.

Hendrik de Laat (1900-1980)
(potlood en aquarel, 22.5 x 27.0 cm)
Het Bossche Prentenmuseum

Achter het Fortuintje 2

Achter het Fortuintje I 77m (????)

Achter het Fortuintje 2 (1909)

1923	Petrus P. Damen (arbeider)

Achter het Fortuintje 4

Achter het Fortuintje I 77l (????)

Achter het Fortuintje 4 (1909)

1943	C.J. Kwaks (voeger)

Achter het Fortuintje 6

Achter het Fortuintje I 77k (????)

Achter het Fortuintje 6 (1909)

Achter het Fortuintje 8

Achter het Fortuintje I 77j (????)

Achter het Fortuintje 8 (1909)

1923	Gerardus Denie (koopman in oud goed)

Achter het Fortuintje 19

Achter het Fortuintje I 77i (????)

Achter het Fortuintje 19 (1909)

1923	Govert Grandia (opperman)

Achter het Fortuintje 17

Achter het Fortuintje I 77h (????)

Achter het Fortuintje 17 (1909)

Achter het Fortuintje 15

Achter het Fortuintje I 77g (????)

Achter het Fortuintje 15 (1909)

Achter het Fortuintje 13

Achter het Fortuintje I 77f (????)

Achter het Fortuintje 13 (1909)

1923	Franciscus Becks (sigarenmaker)

Achter het Fortuintje 11

Achter het Fortuintje I 77e (????)

Achter het Fortuintje 11 (1909)

1923	Gerardus Donhuijsen (arbeider)

Achter het Fortuintje 9

Achter het Fortuintje I 77d (????)

Achter het Fortuintje 9 (1909)

1923	Albertus van den Aker (voerman)

Achter het Fortuintje 7

Achter het Fortuintje I 77c (????)

Achter het Fortuintje 7 (1909)

Achter het Fortuintje 5

Achter het Fortuintje I 77b (????)

Achter het Fortuintje 5 (1909)

1923	Wilhelmus D.M. van den Dungen (magazijnknecht)

Achter het Fortuintje 3

Achter het Fortuintje I 77a (????)

Achter het Fortuintje 3 (1909)

1943	F.J.H. Verweij (koopman in fruit)

Achter het Fortuintje 1

Achter het Fortuintje I 77 (????)

Achter het Fortuintje 1 (1909)

1943	A. v.d. Westelaken (textielarbeider)

  1909 : rechts 1..19, links 2..8

J.J.M. Franssen, De Bossche arbeider in zijn werk- en leefmilieu in de tweede helft van de negentiende eeuw XXXIV (1976) 358

Achter het Fortuintje

Binnenstad Centrum

Fortuinlijk steegje

's-Hertogenbosch, Achter het Fortuintje, z.j.

n: vermelding in een voetnoot

Op deze pagina